اصلی ترین عوامل ایجاد درد زانو
یکی از رایج ترین مشکلات در سیستم اسکلتی انسان، به وجود آمدن درد در قسمت زانو است. زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل ساق را به ران متصل کرده و تمام وزن بدن را تحمل میکند. در زانو از یک طرف استخوان ران با درشت نی مفصل میشود و از طرف دیگر استخوان کشکک و ران در کنار هم یک مفصل را تشکیل میدهند. درد زانو یکی از شایعترین علل مراجعه مردم به علت مشکلات سیستم حرکتی به پزشکان است. بجز درد مشکلاتی مانند خشکی و محدودیت حرکتی، تورم، قفل شدن، خالی شدن، تغییر شکل و یا آسیبهای خارجی به مفصل زانو میتوانند علت مراجعه پزشکی باشند. آسیبهای ورزشی از علل مهم و شایع مشکلات مفصل زانو است.
ساختار زانو شامل استخوانها، رباطها، تاندونها، غضروفها، عضلات و بورسها است، بنابراین عناصر زیادی وجود دارد که میتواند در اختلال عملکرد زانو نقش داشته باشد. نوع درد میتواند از یک درد خفیف تا درد ناتوان کنندهای که حتی تحمل وزن یا راه رفتن در آنها مشکل است، باشد. زانو درد میتواند در تمام گروههای سنی، از کودکان خردسال گرفته تا افراد مسن تأثیر بگذارد و ماهیتاً حاد یا مزمن باشد. علل شایع دردهای زانو آسیبهای ورزشی، آرتروز ، آسیبهای مینیسک و شکستگی است. روش درمانی مورد استفاده برای رفع زانو درد بستگی به دلیل ایجاد مشکل دارد؛ بنابراین در این حالت مهمترین موضوع تشخیص علت، قبل از شروع یک برنامه درمانی می باشد. لازم است قبل از شروع برنامه درمانی با پزشک خود ملاقات و مشورت کنید.
علل زانو درد
علت زانو درد را میتوان به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
- آسیب حاد: از قبیل شکستگی استخوان، پارگی رباط و…
- بیماری: آرتریت و عفونتها
- بیماریهای ناشی از استفاده بیش از حد و مستمر: آرتروز، سندروم استخوان کشکک، التهاب تاندون و بورسیت زانو
آسیب دیدگیهای حاد
- شکستگی: وارد شدن صدمه مستقیم به ساختار استخوان باعث شکستگی یک یا چند استخوان زانو میشوند. این یک آسیب دیدگی بسیار مشخص و دردناک است. اغلب شکستگیهای زانو نه تنها زانو درد شدیدی را به همراه دارند، بلکه در عملکرد مناسب زانو اختلال ایجاد میکنند (برای مثال شکستگی کاسه زانو) یا باعث میشوند که زانو به سختی بتواند وزن بدن را تحمل کند (برای مثال شکستگی استخوان ساق فلات). تمامی شکستگی باید فوراً توسط پزشک بررسی شوند.
- آسیب دیدگیهای رباط: شایعترین آسیب دیدگی رباط، آسیب دیدگی رباط متقاطع قدامی (ACL) است. این آسیب دیدگی اغلب یک آسیب ورزشی و ناشی از توقف یا تغییر مسیر ناگهانی است.
- آسیب دیدگیهای مینیسک زانو: مینیسک داخلی و خارجی از غضروف ساخته میشود و بین استخوانهای زانو به عنوان ضربه گیر عمل میکند. پیچ خوردگی زانو باعث آسیب دیدگی مینیسک میشود که پیامد آن زانو درد شدید و تورم در ناحیه زانو است.
- دررفتگی: مفصل زانو میتوان دچار دررفتگی شود که فوراً باید به آن رسیدگی شود.
- آتریت روماتوئید: یک بیماری خود ایمنی است که تمامی مفاصل بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری باعث درد و ناتوانی شدید میشود.
- نقرس : نوعی آرتریت است که عموماً در انگشتان بروز می کند، اگرچه زانو را نیز میتواند تحت تأثیر قرار دهد و باعث درد زانو شود.
- بیماری ازگود اشلاتر: این بیماری در کودکان میتواند باعث استخوان سازی بیش از مقدار طبیعی در ناحیه برجستگی استخوان درشت نی شده و منجر به زانو درد و مشکلات دیگر شود.
- بیماری بورسیت
- کوتاهی عضلات پشت ران و ساق پا
- بیماری التهابی غیر عفونی زانو
- سندرم استرس پتلافمورال
- سندرم پلیکا
- کیست بیکر (درد پشت زانو)
- پای پرانتزی و پای ضربدری
- التهاب تاندون کشکک زانو: التهاب تاندونهای متصل کننده کشکک زانو به استخوان ساق پا است. التهاب تاندون کشکک زانو یک بیماری مزمن است که اغلب در بین افرادی اتفاق میافتد که حرکت مشابهی را تکرار میکنند (برای مثال در بین دوندگان و دوچرخه سواران).
- آرتروز: فرسایش غضروف مفصل به دلیل استفاده زیاد و افزایش سن.
بیماری های ناشی از استفاده بیش از حد
- التهاب تاندون کشکک زانو: التهاب تاندونهای متصل کننده کشکک زانو به استخوان ساق پا است. التهاب تاندون کشکک زانو یک بیماری مزمن است که اغلب در بین افرادی اتفاق میافتد که حرکت مشابهی را تکرار میکنند (برای مثال در بین دوندگان و دوچرخه سواران).
عوامل خطر ابتلا به زانو درد
بعضی عوامل میتوانند خطر ابتلا به مشکلات زانو را افزایش دهند، از جمله:
اضافه وزن. اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش فشار روی مفاصل زانو میشود، حتی در حین فعالیتهای معمولی مانند راه رفتن یا بالا و پایین رفتن از پلهها. علاوه براین چاقی سبب تسریع روند تخریب غضروف مفاصل و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به آرتروز میشود.
انعطاف یا قدرت کم عضلات. کم بودن قدرت و انعطافپذیری عضلات میتواند خطر آسیبدیدگی زانو را افزایش دهد. عضلات قوی با تثبیت و محافظت از مفاصل و انعطافپذیری عضلات میتواند به ما در دستیابی به دامنه کامل حرکت کمک کند.
ورزش یا مشاغل خاص. برخی از ورزشها فشار بیشتری به زانوها وارد میکنند. اسکی با چکمههای اسکی سفت و احتمال سقوط، پرشهای بسکتبال و ضربات مکرر زانو در هنگام دویدن، همگی خطر آسیبدیدگی زانو را افزایش میدهند. مشاغلی که باعث فشارهای مکرر روی زانوها میشوند مانند ساخت و ساز یا کشاورزی نیز میتوانند خطر آسیب به زانو را افزایش دهند.
مصدومیت قبلی. آسیبدیدگی قبلی زانو احتمال آسیب مجدد به زانو را افزایش میدهد.
علائم زانو درد
محل زانو درد به این بستگی دارد که کدام ساختار زانو دچار مشکل شده است. با عفونت زانو، کل زانو متورم و دردناک میشود، در حالی که پارگی مینیسک یک استخوان تنها در یک محل خاص علائمی را به وجود میآورند. شدت درد زانو از دردی خفیف تا شدید و ناتوان کننده می تواند تغییر کند. برخی از علائم دیگری که همراه با زانو درد ظاهر میشود از قرار زیر است:
- مشکل در راه رفتن به دلیل بی ثباتی زانو
- لنگیدن ناشی از ناراحتی
- قفل شدن زانو (ناتوانی در خم کردن زانو)
- خشکی مفصل زانو
- قرمزی، تورم و آب آوردن زانو
- ناتوانی در صاف کردن زانو
- ناپایداری یا خالی کردن زانو
- محدودیت حرکتی
- تغییر شکل زانو
- درد جلوی زانو
- درد پشت زانو
- حساسیت به لمس
- سوزش زانو
- صدا دادن زانو
تشخیص علت زانو درد
در طول معاینه فیزیکی، پزشک موارد زیر را مورد ارزیابی قرار میدهد:
- بررسی زانو از نظر تورم، درد، حساسیت، گرما و کبودی قابل مشاهده
- بررسی دامنه حرکتی ساق پا در جهات مختلف
- تصویربرداری: در برخی موارد پزشک برای بررسی ساختار زانو و آسیبهای احتمالی، بررسیهای تصویربرداری با اشعه ایکس، سیتیاسکن، سونوگرافی یا MRI را درخواست مینماید.
- تستهای آزمایشگاهی: اگر پزشک مشکوک به عفونت یا التهاب باشد، ممکن است آزمایش خون و گاهی اوقات ارزیابی مایعی که از مفصل زانو با سوزن نمونه برداری میشود (آرتروسنتز) را توصیه کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- در صورتی که زانو نتواند وزن ما را تحمل کند یا زانو قفل میشود یا به طور مکرر خالی میکند.
- زانو بسیار متورم و دردناک باشد.
- تب همراه با درد، تورم و قرمزی زانو داشته باشیم.
- پس از چند روز علائم بهبود نیابد یا تشدید شود.
اگر شما هم جزو مبتلایان به زانو درد هستید و به دنبال راه های درمان این عارضه هستید، با متخصصان این رشته از جمله دکتر علی فرخانی مشورت نمایید. کلینیک دکتر علی فرخانی پس از هماهنگی از طریق شماره تلفن 32367465 - 031 پذیرای شما مراجعین گرامی می باشد.
درمان زانو درد
پس از تشخیص علت زانو درد، درمانهای زیر به کاهش درد بیمار کمک میکند:
-
مصرف مسکن
مسکنهایی مانند ادویل (Advil) یا هر داروی دیگر مبتنی بر ایبوپروفن و همچنین بعضی کرمهای بیحس کننده میتوانند به برخی از بیماران جهت تسکین درد زانو کمک کنند. پزشک همچنین ممکن است تزریق کورتیکواستروئیدها، هیالورونیک اسید و پلاسمای غنی از پلاکت را در نظر بگیرد که به کاهش درد و بهبود تحرک مفصل زانو برای چند ماه کمک میکنند.
-
بریس زانو
گاهی زانوبند میتواند به زانو کمک کند تا ثبات بیشتری داشته باشد. برای هر یک از علت زانو درد یک نوع خاص از زانوبند طراحی شده است که یک یا دو طرف زانو تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند مقداری از نیرو را از طرف دردناک زانو به طرف دیگر زانو که سالم است منتقل کند. اثربخشی این بریسها به نوع درد زانو و میزان مناسب بودن آن به پا بستگی دارد.
-
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی برای زانو درد یک درمان تخصصی چند بعدی است که از ابتدا بستگی به علت ایجاد درد دارد. این میتواند شامل ترکیبی از تمرینات قدرتی و انعطاف پذیری، بستههای یخ، گرما و فشرده سازی، دارو، اولتراسوند و تحریک عصب باشد.
-
کشش و تمرین
برای تسکین درد زانو با تمرینات هدفمند، ممکن است فیزیوتراپیست حرکاتی برای کشکک، پاشنهی پا، کشش ماهیچهی پا با بند، کشش همسترینگ در حالت نشستن طولانی، کشش باند IT، کشش عضلات چهار سر ران، کشش پروانه برای ناحیه کشاله ران، کشش مفصل ران و لانج را به شما آموزش دهد. ورزشهای قدرتی که به طور معمول در هنگام فیزیوتراپی برای زانو درد پیشنهاد می شوند شامل همسترینگ کرل، اسکات یک پا، استپ آپ، بلندکردن مستقیم پا، اسکات دیواری و تمرینات متعادل کننده است.
-
یخ، گرما و فشرده سازی
برای جلوگیری از تماس مستقیم با پوست، از یخ پوشیده شده با پارچه یا حوله استفاده کنید. حتی یک کیسه سبزیجات منجمد میتواند با بی حس کردن ناحیه و کاهش درد و التهاب زانو، این کار را انجام دهد. درمان بسته یخ حتی اگر احساس خوبی داشته باشد نباید بیش از 20 دقیقه طول بکشد؛ زیرا میتواند به اعصاب و بافت اطراف زانو آسیب برساند. برای تسکین موقتی درد، یک بسته حرارتی یا یک بطری آب گرم را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. باندهای فشاری، زانو را در حالت پایدار قرار داده و از تجمع مایعات در بافتهای آسیب دیده جلوگیری میکنند. هنگام انتخاب باند فشرده سازی، اطمینان حاصل کنید که زانو را به خوبی فشرده میکند؛ اما گردش خون را محدود نمیکند. باندهای سبک و چسبنده برای اکثر بیمارانی که از فشرده سازی در فیزیوتراپی برای درد زانو استفاده می کنند، انتخاب ترجیحی است.
-
ماساژ اولتراسوند
در اولتراسوند درمانی از امواج صوتی مداوم یا ضربان دار استفاده میشود که برای تسکین درد زانو و بهبود عملکرد زانو ارتعاش میکنند. امواج پیوسته گرما تولید میکنند. اولتراسوند پالسی، برای درد حاد یا قرمزی زانو توصیه میشود. ماساژ اولتراسوند بدون درد است و شما به هیچ وجه قادر به احساس آن نخواهید بود زیرا از فرکانسهای بسیار کم استفاده میکند.
-
تحریک الکتریکی عصب یا عضله
تحریک الکتریکی عضله (EMS) از جریان الکتریکی برای تحریک بهبودی زانوی شما استفاده میکند و یک درمان معمول برای درد آرتروز است. EMS شامل چندین زیر مجموعه درمان تحریک با تغییر در تکنیکهای ضربه الکتریکی است:
- تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES)
- تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)
- تحریک الکتریکی پالسی (PES)
- جریان تداخلی (IFC)
- تحریک عصبی تعاملی غیر تهاجمی (NIN)
همه آنها برای همهی دردها قابل استفاده نیستند و باید با دقت تجویز شوند. اگر بیمار یک ضربان ساز یا وسیله الکتریکی دیگری در بدن داشته باشد، به هیچ وجه قابل استفاده نیست. برخی از تکنیکهای EMS تولید اندورفین بدن را تحریک میکنند یا میتوانند جایگزینی برای استفاده از دارو برای بیمارانی باشند که از سوزن میترسند.
-
تزریقات برای زانو درد
امروزه بسیاری از جراحان ارتوپدی سریعاً جراحی تعویض مفصل زانو را به عنوان تنها گزینه درمانی پیشنهاد میکنند. جراحیهای غیرضروری و تهاجمی میتوانند خطرناک باشند و شامل دوره های طولانی بهبودی و توانبخشی هستند. خوشبختانه گزینههای درمانی محافظه کارانه بسیاری وجود دارد که از جراحی جلوگیری میکند و از طریق تکنیکهای کم تهاجمی سلامت را به حداکثر میرساند. این روشهای درمانی با هدف قرار دادن مستقیم ناحیه درد به روش غیر تهاجمی عمل میکنند. این رویکرد مستقیم باعث کاهش درد و التهاب و بهبودی جامع میشود، در حالی که از انجام اقدامات غیرضروری جلوگیری میشود.
تزریق استروئید / کورتون: تزریق استروئید یا کورتیکواستروئیدها یکی از گزینههای درمانی اولیه پزشکان، برای درمان زانو درد بیماران است. این تزریقها یک روش عالی برای کاهش مستقیم درد و التهاب زانو هستند و بسیار مؤثرتر از داروهای ضد التهاب سنتی عمل میکنند.
تزریق اسید هیالورونیک / مکمل ویسکوز: تزریق اسید هیالورونیک معمولاً دومین درمان انتخابی است و برای افرادی است که به درمانهای طولانی مدت زانو درد نیاز دارند. اسید هیالورونیک به طور طبیعی در بدن تولید میشود و برای اطمینان از روان و لطیف ماندن سطوح مفصل لازم است. این به مفاصل کمک میکند تا به آرامی یکی از آنها را بلغزانند و عملکرد مفصلی سالم را تضمین میکند. در صورت کمبود اسید هیالورونیک، ممکن است اصطکاک بین مفاصل ایجاد شود. این امر باعث ایجاد درد، حساسیت و تورم در مفصل زانو میشود.
بلوک عصب ژنیکولار: انسداد عصب مفصلی یکی از آخرین اقدامات برای هدف قرار دادن اعصاب ژنیکولار اطراف زانوی شما است که ممکن است باعث درد زانو شود. همچنین میتوان از بلوک عصب مفصلی برای اهداف تشخیصی استفاده کرد. به عنوان مثال، به پزشکان کمک میکند تا درک کنند علت درد پشت زانو چیست. این روش به بسیاری از بیماران کمک میکند تا از جراحیهای غیر ضروری جلوگیری کنند و تسکین فوری درد را فراهم میکند.
همچنین بخوانید: فیزیوتراپی در درمان بیماری های ارتوپدی
درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید
-
پرولوتراپی؛ انواع کاربرد هزینه و عوارض
تاریخ انتشار : 1402-02-16تاریخ بروز رسانی : 1402-07-28 -
تاثیر تغذیه بر بهبود درد زانو
تاریخ انتشار : 1396-02-30تاریخ بروز رسانی : 1402-08-23 -
توصیه ها و درمان های خانگی برای بهبود درد زانو
تاریخ انتشار : 1392-02-30تاریخ بروز رسانی : 1402-10-29 -
درمان های موثر برای درد آرتروز زانو
تاریخ انتشار : 1392-06-05تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19 -
بررسی علت و روش های درمان زانو درد
تاریخ انتشار : 1395-07-17تاریخ بروز رسانی : 1402-05-19
نظرات کاربران درباره این مطلب :فرزانه محسنی [ 1402-04-14 ]
سلام دکتر مطلب فوق العاده ای بود. لطفا در مورد تحریک الکتریکی عضله بیشتر توضیح بدید.
این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .